Chronisch gebruik van protonpompremmers; is daar altijd een indicatie voor?

Achtergrond Protonpompremmers (PPI) worden veelvuldig voorgeschreven ter behandeling en preventie van gastro-intestinale aandoeningen. Chronisch gebruik van deze middelen wordt echter geassocieerd met diverse bijwerkingen en moet daarom zoveel mogelijk worden beperkt. Doel Het bepalen van het aandeel van patiënten dat chronisch PPIs gebruikt zonder duidelijke indicatie. Methode Uit het Apotheek Informatie Systeem (AIS)van de Apothekers Combinatie Veendam (ACV) zijn alle patiënten geselecteerd die chronisch (minimaal 180 dagen) een PPI gebruiken. Vervolgens zijn per huisarts (n=12) random 50 chronische gebruikers geselecteerd (25 patiënten < 70 jaar; 25 patiënten > 70 jaar). Van deze patiënten is bepaald of er een actuele indicatie is voor het PPI gebruik, volgens richtlijnen op basis van informatie over geneesmiddelgebruik en risicofactoren. Patiënten waarbij de indicatie niet was vast te stellen op basis van het AIS, zijn ter beoordeling voorgelegd aan de behandelend huisarts. Resultaten In 2017 gebruikten 16% van de patiënten ingeschreven bij de ACV chronisch een PPI. Van 67% van de 566 patiënten in de steekproef kon een indicatie worden vastgesteld 1) op basis van de informatie in het AIS (35%) of 2) door de huisarts (32%). Bij de overige 33% van de chronische gebruikers was geen (actuele) indicatie te achterhalen. De gemiddelde gebruiksduur van de PPI was in deze groep 79 maanden. Het ontbreken van een indicatie kwam vaker voor bij patiënten onder de 70 jaar (38,4%) dan bij oudere patiënten (29,1%). Conclusie Ongeveer een derde van chronische gebruikers van PPIs lijkt in aanmerkingen te komen voor het stoppen van deze medicatie.